Pętla Toruńska – część 2 (południowy wschód)

Ogólna charakterystyka szlaku:

Początek: Elbląg
Koniec: Toruń

Długość i opis szlaku:
Przepłynęliśmy pierwszą część Pętli Toruńskiej od Torunia w dół Wisły, Nogatem i Kanałem Jagiellońskim do Elbląga. Poniższy kilometraż jest kontynuacją kilometraża z części pierwszej.

Km 207,4 Lb. Połączenie kanału z rzeką Elblążką.
Km 211,2 Lb. Ujście rzeczki Wiski (inaczej Fiszewki).
Km 211,8 Pb. Ujście rzeki Tiny.
Km 215,0. Wypływ rzeki Elbląg z jeziora Drużno. Jezioro jest rezerwatem. Płynąć wyznaczonym torem wodnym.
Km 216 Pb. Wieś Tropy.
Km 218,5 Pb. Wieś Węgle – Żukowo.
Km 221,9. Rozgałęzienie szlaku oznaczone czerwoną boją. Szlak prowadzi na pd. wsch.
Km 223,0. Ujście Kanału Elbląskiego do jeziora Drużno.
Km 224,5 Pb. Ujście rzeczki Marwicka Młynówka.
Km 225,9 Pb. Wieś Klepa, most.
Km 226,0 Pb. Ujście rzeczki Elionka.
Km 228,0. Pochylnia Całuny Nowe.
Km 229,0 Pb. Wieś Jelonki, most.
Km 229,5. Pochylnia Jelenie.
Km 232.0. Pochylnia Oleśnica.
Km 233,0 Pb. Wieś Śliwice, most.
Km 235,0. Pochylnia Kąty, most.
Km 236,0 Lb. Wieś Kąty, 2 mosty.
Km 237,4. Pochylnia Buczyniec.
Km 238,0. Most.
Km 240,0. Most. Lb. wieś Druty.
Km 242,0 Lb. Wieś Piniewo.
Km 242,9 Pb. odpływ na jeziorko Piniewo.
Km 243,5 Lb. Wieś Ajwaki.
Km 246,9. Most, na prawym brzegu wieś Karczemka, na lewym Rybaki.
Km 248,1. Jezioro Sambród.
Km 251,4 Lb. Miejscowość Małdyty.
Km 251,9. W pd. zach. krańcu jeziora, wypływ kanału.
Km 252,4. Most.
Km 253,8. Most, 100 m za nim wpływamy na jezioro Ruda Woda, nazywane również Duckim.
Km 255,9. Lb. Wieś Wilamowo. Pb. Wieś Sople.
Km 258,4 Pb. Wieś Szymonowo.
Km 261,4 Lb. Ujście kilometrowego kanału Duckiego, łączącego jezioro Bartężek.
Km 262,5 Pb. Wieś Szymonówko.
Km 265,9. Wypływ z jeziora, most.
Km 268,9. Jezioro Ilińsk zwane także Jelonkiem.
Km 271,4 Pb. Za wrzynającym się w jezioro od północy półwyspem wyjście na dalszy odcinek kanału.
Km 272,4. Most, za którym na lewym brzegu położone miasteczko Miłomłyn.
Km 272,9. Most.
Km 273,4. Rozgałęzienie kanału. Do jeziora Jeziorak i Iławy, prowadzi Kanał Jana Pawła II. Jest to początek alternatywnego odcinka Pętli Toruńskiej (opis poniżej). Na lewo, przez śluzę Kanał Elbląski – i do Ostródy i dalej do Drwęcy.
Km 278,0. Śluza Zielona.
Km 284,9. Wypływ na jezioro Drwęckie do wypływu Drwęcy w prawo, w lewo do Ostródy.
Km 289,4. Ostróda 190,2 Km do ujścia Drwęcy do Wisły.
Km 291,2. Pb. Czarny Róg, most linii kolejowej do Morąga na krańcu miasta. Lb. Ujście Strugi Morlińskiej.
Km 293,4 Pb. Wylot Kanału Elbląskiego.
Km 302,0 Lb. Wypływ Drwęcy z jeziora. Przed nim po prawej w dużej zatoce ujście rzeczki Iłgi.
Km 304,2 Lb. Most kolejowy linii Ostróda – Iława, pod nim jaz Samborowo, czasami zamknięty, wówczas czeka nas nieprzyjemna przenoska z prawej strony przez tory kolejowe.
Km 304,4 Lb. Samborowo.
Km 309,8 Pb. Franciszkowo.
Km 312,8. Most lokalnej drogi.
Km 313,1 Lb. Ujście Gizeli, wzdłuż której, do 1939 r. biegła granica polsko – niemiecka. Niżej dwa progi, możliwe do spłynięcia.
Km 316,1. Most lokalnej drogi.
Km 323,6 Lb. Raczki, lokalny most drogowy.
Km 324,6 Pb. Ujście rzeki Iławki, łączącej szlak Drwęcy z jeziorem Jeziorak (tu łączy się alternatywny odcinek „Pętli”).
Km 326,8 Lb. Rodzone, ujście Elszki.
Km 330,2. Most kolejowy.
Km 332,7. Most lokalnej drogi.
Km 333,5 Pb. Ujście Rudej z J. Radomno.
Km 336,9. Bratian, most.
Km 337,1 Lb. Ujście rzeki Weli do Drwęcy.
Km 337,2. Bratian, most lokalnej.
Km 339,8 Pb. Mszanowo, most drogowy.
Km 342,6. Nowe Miasto Lubawskie – most lokalnej drogi.
Km 343,1. Most.
Km 343,5. Most kolejowy.
Km 347,1. Kurzętnik, most lokalnej.
Km 352,7. Most drogi do żwirowni.
Km 354,2. Most lokalnej drogi.
Km 361,2 Pb. Szramowo, most drogi do żwirowni.
Km 364,1 Pb. Topiele.
Km 370,6 Lb. Ujście Brynicy.
Km 379,6 Pb. Ujście Skarlanki z jeziora Bachotek.
Km 385,8. Most kolejowy linii do Sierpca.
Km 389,5. Brodnica.
Km 390,1 Pb. Ujście Brodnickiej Strugi.
Km 390,2. Brodnica, most drogi nr 560 do Sierpca przez Rypin.
Km 395,1. Most nieczynnej kolei wąskotorowej do cukrowni.
Km 402,5 Lb. Ujście Rypienicy.
Km 408,3 Pb. Słoszewy.
Km 411,9 Pb. Pusta Dąbrówka, most drogowy.
Km 419,2 Pb. Ujście Kujawki.
Km 424,4 Pb. Smolniki, most drogowy.
Km 428,4 Pb. Ujście Strugi.
Km 434,6. Golub-Dobrzyń, most drogowy.
Km 438,5 Lb. Ujście Ruźca.
Km 447,5 Lb. Ujście Lubianki.
Km 452,4 Pb. Elgiszewo, most drogowy. Lb. Ciechocin.
Km 463,0. Młyniec, most drogowy.
Km 468,7. Lubicz, próg wodny ujęcia wody dla Torunia. Przenoska prawym brzegiem przy jazie.
Km 469,2. Most, w rzece kamienie.
Km 469,7. Jaz młyna, przenoska z lewej.
Km 470,6. Most kolejowy.
Km 473,6. Most nowej autostrady.
Km 476,2 Lb. Cegielnia.
Km 478,2 Lb. Ujście Jordanu.
Km 478,8 Lb. Złotoria, most drogowy.
Km 479,6. Ujście Drwęcy do Wisły w 728,4 km jej biegu.
Km 485,1. Toruń, most kolejowy.
Km 486,5. Most drogowy im. J. Piłsudskiego.
Km 487,0 Pb. Przystań wioślarska AZS.

Alternatywny odcinek „Pętli Toruńskiej”Odcinek biegnie Kanałem Jana Pawła II (dawniej Kanał Iławski), przez jezioro Jeziorak do Iławy, skąd poprzez rzeczkę Iławkę łączy się na 324 kilometrze z podstawowym szlakiem „Pętli Toruńskiej”. W okresie niskich stanów wody dolny odcinek Iławki może stanowić wyjątkowo uciążliwą trasę.

Km 0,0 (275,0). Śluza Miłomłyn.
Km 3,5. Wieś Dębinka, po obu stronach kanału, most drogowy.
Km 5,1 Lb. Wieś Karnity, most.
Km 7,0 Pb. Wieś Ligi, za którą kanał biegnie przez 484 m. nasypem ponad 2m nad Jeziorem Karnickim, którego dwie części połączone są rurami.
Km 8,0. Most drogowy.
Km 8,5. Wieś Mozgowo, most drogowy.
Km 9,0. Most drogowy.
Km 9,5. Wlot kanału do jeziora Dauby.
Km 11,0. Znak kanałowy. Wpływamy do 200 metrowej cieśniny łączącej jezior Dauby i Jeziorak.
Km 11,2. Wpływamy na czterokilometrową odnogę Jezioraka – Kraga.
Km 15,0. Lb. Chmielówka. Pb. Gubławki. Do Iławy skręcamy wzdłuż wschodniego brzegu na południe.
Km 16,0 Pb. Wyspa Łąkowa.
Km 17,0 Pb. Wyspa Gierczyk.
Km 22,5. Lb. Wieś Jezierzyce. Pb. Przesmyk na jezioro Widłąg.
Km 26,0 Pb. Sarnówek.
Km 28,0 Lb. Szałkowo.
Km 34,0 Pb. Największa wyspa Jezioraka Wielka Żuława. Jest największą wyspą śródlądową w Europie.
Km 36,0 Pb. Iława.
Km 36,0 Lb. Wypływ Iławki, pod mostkiem, dosyć trudny do odnalezienia wśród trzcin; za nim rozlewisko.
Km 37,8. Most drogowy, za nim przepust dla ryb wymagający obniesienia lewym brzegiem i nowe rozlewisko.
Km 38,5. Most kolejowy.
Km 38,8. Ujście Iławki do długiej zatoki jeziora Iławskiego.
Km 40,8. Na przeciwległym brzegu wieś Dół.
Km 42,8 Lb. Długa, wąska zatoka biegnąca w kierunku zachodnim.
Km 43,2. Wypływ Iławki z jeziora, zarośnięte rozlewisko, mogą być trudności z płynięciem.
Km 44,2. Most drogowy. Na obu brzegach wieś Dziarny.
Km 45,2. Rzeka zmienia kierunek na południowy.
Km 47,5. Most drogowy, za nim rozlewisko przed zaporą młyńską.
Km 48,5 Lb. Młyn. Wpływamy w młynówkę, przy końcu której przenoska, przez podwórze (uzgodnić z gospodarzami). Konieczni należy poprosić o puszczenie wody, gdyż w przeciwnym wypadku nie będzie możliwości płynięcia. Rzeka przybiera charakter górskiej. Kamienie i głazy w nurcie, płytko, bystrzyny, próg wysokości około 1 m powodują niekiedy konieczność spławiania kajaka.
Km 52,0. Mostek drogowy. Leśnictwo Bór Mały. W nurcie kamienie i resztki przepustu.
Km 53,7. Ujście Iławki do Drwęcy na jej 65 kilometrze (324 km szlaku „Pętli”).

Polecane miejsca postojowe i noclegowe:
– Elbląg
– Ostróda
– Nowe Miasto Lubawskie
– Kurzętnik
– Brodnica
– Golub-Dobrzyń
– Toruń

Przeszkody i ostrzeżenia:
Kilka jazów, w niektórych wymagana przenoska (patrz szczegółowy opis szlaku).

To nie strumień górski, lecz Pętla Toruńska.

Warunki wodne:
Kilka jazów, w niektórych wymagana przenoska (patrz szczegółowy opis szlaku).

To nie strumień górski, lecz Pętla Toruńska.

Atrakcje turystyczne:
Ostróda:
– zamek komturii krzyżackiej z lat 1365-1370, kilkakrotnie przebudowywany, spalony w 1788 i 1945 r., obecnie w odbudowie,
– kościół gotycki pod wezwaniem św. Dominika Savio z XIV w.,
– zespół zabudowań kościoła metodystycznego z początku XX w.,
– kościół p.w. Niepokalanego poczęcia Najświętszej Marii Panny, murowany, neogotycki z lat 1856-1875, w środku gotycka Pieta z XIV w.,
– fragmenty murów obronnych z XIV w.,
– kamienice z XIX w.,
linki: www.ostroda.pl, www.ostrodaonline.pl/historia

Nowe Miasto Lubawskie:
– gotycki kościół parafialny św. Tomasza Apostoła z XIV w.
– fragmenty murów miejskich z dwoma bramami
linki: www.nowemiasto.republika.pl, www.gnmiasto.rubikon.pl

Kurzętnik – zabytkowy kościół parafialny z XIV w. o wystroju barokowym oraz kamieniczki z XIX w.

Brodnica:
– gotycki kościół p.w. Św. Katarzyny, wybudowany w latach 1285-1370.
– kościół i klasztor Reformatów (obecnie Franciszkanów) z 1751 r. o wystroju barokowym,
– ośmioboczna Wieża Zamkowa o wysokości 50 m, jedyna pozostałość zamku krzyżackiego, doskonały punkt widokowy na miasto i okolicę, mieszczący w podziemiach zbiory archeologiczne,
– renesansowy pałac Anny Wazówny z 1564 r., obecnie siedziba Muzeum Regionalnego (ul. Zamkowa 1),
– pozostałości murów obronnych z dwoma wieżami: Chełmińską (muzeum) i Mazurską (siedziba Brodnickiego Oddziału PTTK),
– pozostałości gotyckiego ratusza z XIV w. oraz bogato zdobione kamienice z XVIII i XIX w. w rynku, o nietypowym, trójkątnym kształcie.
– przy Spichlerz ul. św. Jakuba, zbudowany z cegły w roku 1604.
linki: www.brodnica.pl/ramka.html, www.brodnica.net.pl, www.gmina.brodnica.com.pl

Golub – Dobrzyń:
– średniowieczny układ przestrzenny,
– fragmenty murów miejskich,
– gotycka fara p.w. Św. Katarzyny z XIV w.,
– rynek z klasycystycznymi kamienicami,
– drewniany dom “Pod Kapturem” z1771 r.,
– kamienica z XVIII w. na gotyckich fundamentach,
– klasycystyczna karczma,
– klasycystyczny kościół z 1823 roku
linki: www.golub-dobrzyn.pl, www.golub-dobrzyn.com.pl

Warsztaty naprawcze:
Dostępne zagospodarowane pola namiotowe nad brzegami:
1) Elbląg – Lb. Przystań i kemping PTTK „Fala”, ul. Gdańskie Wybrzeże 1, tel. (055) 642 52 521.
Pb. Camping, ul. Panieńska 14, tel. (055) 232 43 07, e-mail: camping@camping.61.com.pl
2) Pochylnia Jelenie – pole biwakowe, tel. (055) 649 39 56, P. Marian Bełza
3) Ostróda – K.S. „Sokół”, ul. Słowackiego 38A, tel. (089) 646 21 64
4) Wypływ Drwęcy z j. Drwęckiego – pole namiotowe, tel. 601 457 323
5) Nowe Miasto Lubawskie – pole namiotowe OSiR, tel. (056) 474 20 13
6) Brodnica – pole namiotowe na zakolu koło stadionu OSiR
7) Golub Dobrzyń – przedmoście; przystań „Zacisze”, tel. (056) 683 52 39

Nowe Miasto Lubawskie:
– gotycki kościół parafialny św. Tomasza Apostoła z XIV w.
– fragmenty murów miejskich z dwoma bramami
linki: www.nowemiasto.republika.pl, www.gnmiasto.rubikon.pl

Kurzętnik – zabytkowy kościół parafialny z XIV w. o wystroju barokowym oraz kamieniczki z XIX w.

Polecane przewodniki:
Przewodnik Józefa Rusieckiego po pętli Toruńskiej

Szlaki powiązane ze szlakiem głównym:Pętla Toruńska – część 1 (północny zachód)
Szlak Pojezierza Brodnickiego
Pętla Toruńska – część 1 (północny zachód)
Szlak Pojezierza Brodnickiego

Linki rekomendowane:
PTTK Brodnica
Reszta linków została podana przy atrakcjach turystycznych.